Da mặt là vùng da nhạy cảm, rất dễ bị kích ứng với các thành phần có trong mỹ phẩm. Dị ứng mỹ phẩm là một trong những tai nạn đáng sợ nhất mà chị em đều không muốn gặp phải. Đối mặt với những vấn đề này, chị em thường rất lo lắng và thắc mắc không biết phải giải quyết làm sao. Nhưng đừng lo lắng nữa nhé, hôm nay mình sẽ giải đáp các thắc mắc và hướng dẫn các bạn cách để chăm sóc da khi bị dị ứng mỹ phẩm.
Dị ứng mỹ phẩm và các dấu hiệu nhận biết
Mỗi ngày, làn da của bạn phải tiếp xúc với vô số các loại mỹ phẩm từ sữa rửa mặt, kem dưỡng da, kem chống nắng, tẩy trang, dưỡng ẩm, nước hoa hồng, kem nến , phấn má, son môi… Không thể phủ nhận vai trò của những loại mỹ phẩm này trong việc chăm sóc da và làm đẹp. Tuy nhiên, đây cũng chính là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nên tình trạng dị ứng, đặc biệt là ở vùng da mặt.
Dị ứng mỹ phẩm là tình trạng da bị nổi mẩn đỏ, mề đay, sẩn ngứa, mụn mủ khi tiếp xúc với các thành phần có trong mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc da. Theo các chuyên gia da liễu, các thành phần có trong mỹ phẩm dễ gây dị ứng gồm paraben (một loại chất bảo quản), mineral oil/ paraffin (dầu khoáng), perfume (hương liệu), chì, cồn,…
Dị ứng mỹ phẩm có thể gặp ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể song da mặt là vùng dễ bị dị ứng nhất do có cấu trúc mỏng, độ nhạy cảm cao, dễ tổn thương.
Dựa vào mức độ dị ứng, người ta chia dị ứng mỹ phẩm thành 2 loại:
Dấu hiệu dị ứng mỹ phẩm nhẹ
Dị ứng mỹ phẩm thường phổ biến và dễ gặp trong cuộc sống. Các dấu hiệu để nhận biết tình trạng này gồm:
Da mặt đỏ và ngứa nhẹ: Đây là dấu hiệu đầu tiên và thường gặp nhất do . Vùng da dị ứng thường có cảm giác nóng ran, đỏ ứng, châm chích.
Nổi mụn: Đây là hậu quả của việc sử dụng mỹ phẩm không phù hợp với tình trạng, cấu trúc da, làm da tăng tiết bã nhờn, bịt kín các lỗ chân lông, gây nên các mụn viêm. Mụn dị ứng mỹ phẩm có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc sau 1 – 2 ngày. Kích thước mụn to nhỏ khác nhau, thường là những nốt mụn li ti, đôi khi là mụn nhọt, bỏng nước hoặc có thể là mụn bọc.
Da tiết dầu quá mức: Dị ứng mỹ phẩm ở mặt có thể khiến da tăng tiết dầu, bã nhờn hơn bình thường. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến mặt dễ nổi mụn.
Viêm sưng, mề đay: Đây cũng là biểu hiện khá nguy hiểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vẻ ngoài và sức khỏe của làn da. Vùng da dị ứng sẽ xuất hiện những mảng đỏ diện rộng kèm theo
Da khô, tróc vảy: Trái người với tình trạng tăng tiết dầu, một số trường hợp dị ứng mỹ phẩm có thể khiến da mất nước, khô ráp, bong tróc, đóng vảy, mất thẩm mỹ.
Nám da: Khi bị dị ứng mỹ phẩm, vùng da bị tổn thương dễ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là tia UV sinh ra các phản ứng hóa học tạo thành những vết nám đen hoặc nám trắng.
Dấu hiệu dị ứng mỹ phẩm nặng
Tình trạng dị ứng mỹ phẩm nhẹ nếu không được khắc phục kịp thời sẽ nhanh chóng chuyển sang giai đoạn nặng với các dấu hiệu:
Loét da
Bỏng da
Mụn sưng viêm
Lão hóa sớm (Da bong tróc, xỉn màu, xuất hiện nhiều nếp nhăn và tình trạng thâm nám, tàn nhang)
Sốc phản vệ: Tình trạng này hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong nếu cơ thể dung nạp quá nhiều dị nguyên (tác nhân gây dị ứng) cùng lúc, gây khó thở, suy hô hấp, trụy tim mạch…
Triệu chứng toàn thân kèm theo: thường là buồn nôn, khó thở, đau đầu, chóng mặt, kém ăn…
Các dấu hiệu dị ứng mỹ phẩm nặng có thể xuất hiện sau vài tuần, vài tháng, thậm chí vài năm tùy thuộc vào nồng độ dị nguyên và cơ địa da mỗi người.
Nguyên nhân khiến da mặt bị dị ứng mỹ phẩm
Da mặt thường nhạy cảm hơn những vùng da khác. Vì vậy sử dụng mỹ phẩm không thích hợp, chứa hoạt chất hóa học, hương liệu, chất bảo quản… có thể khiến da bị kích thích và nổi mẩn đỏ.
Theo các chuyên gia Da liễu, dị ứng mỹ phẩm ở mặt có thể xảy ra do những nguyên nhân sau:
Sản phẩm chứa các thành phần dễ gây kích ứng: Sử dụng sản phẩm có chứa chất bảo quản, nước hoa, acid nồng độ cao và dầu khoáng có thể khiến lỗ chân lông bị bít tắc, gây viêm và nổi mụn.
Mỹ phẩm chứa corticoid (kem trộn): Corticoid là hoạt chất chống viêm và ức chế miễn dịch được dùng để điều trị các bệnh da liễu. Tuy nhiên một số cơ sở kinh doanh sử dụng hoạt chất này vào các sản phẩm dưỡng da nhằm giúp da giảm mụn và trắng nhanh. Việc lạm dụng corticoid trong thời gian dài có thể khiến da mỏng, giãn mao mạch và suy giảm sức đề kháng.
Sử dụng đồng thời nhiều loại mỹ phẩm: Chăm sóc da mặt thường bao gồm nhiều bước như làm sạch, dưỡng da và chống nắng. Tùy vào loại da và điều kiện thời tiết mà bạn cần lựa chọn sản phẩm có kết cấu phù hợp. Nếu dùng nhiều lớp mỹ phẩm có kết cấu dày và đặc, da có thể bị bí, gây viêm và dị ứng.
Để lớp trang điểm quá lâu: Các sản phẩm trang điểm thường không thẩm thấu vào bên trong da. Vì vậy nếu để lớp trang điểm quá 8 giờ đồng hồ, nang lông có thể bị tắc nghẽn, khiến da nổi sần và ngứa ngáy.
Ngoài ra dị ứng mỹ phẩm ở da mặt còn có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như:
Da mặt quá nhạy cảm
Có tiền sử bị chàm da mặt, viêm da cơ địa và thường xuyên nổi mề đay mẩn ngứa
Không vệ sinh dụng cụ trang điểm thường xuyên
Không làm sạch tay trước khi thoa kem dưỡng
Dùng sản phẩm quá hạn sử dụng
Bảo quản mỹ phẩm không đúng cách khiến sản phẩm hư hại và gây kích ứng da
Không vệ sinh da sạch trước khi thoa kem dưỡng hoặc trang điểm
Lựa chọn sản phẩm không phù hợp với loại da
Sử dụng mỹ phẩm không đúng trình tự
Thành phần kích thích dị ứng mỹ phẩm
Các thành phần trong mỹ phẩm có thể khiến bạn bị dị ứng mỹ phẩm bao gồm:
- Chất có mùi thơm
Không chỉ riêng nước hoa, mà ngay cả các loại kem chăm sóc da, serum, dầu gội hay các sản phẩm mỹ phẩm khác có mùi thơm khác cũng có thể gây dị ứng da. Người bị dị ứng với mùi thơm có thể bị phát ban, hắt hơi, khò khè hoặc đau đầu, hay thậm chí có thể gây ra vấn đề hô hấp. Ngay cả những sản phẩm được dán nhãn là không có mùi hương cũng thường chứa một chút hóa chất để lấn át mùi thành phần và tạo ra hiệu ứng không có mùi hương.
Nếu bạn bị dị ứng với sản phẩm có mùi, hãy chuyển sang các sản phẩm không có mùi thơm hoặc sản phẩm hương tự nhiên lành tính.
- Kim loại
Các thành phần kim loại như kẽm, coban, sắt, chì, thủy ngân và nhôm được sử dụng rộng rãi trong mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc cá nhân như sơn móng tay, bút kẻ mắt, son môi và thậm chí cả kem đánh răng. Một số người có da nhạy cảm có thể bị dị ứng với những chất này.
Cách tốt nhất là bạn nên chuyển sang trang điểm loại sử dụng thành phần khoáng chất và chất khử mùi tự nhiên, tránh sử dụng mỹ phẩm có chứa sắc tố kim loại. Ngoài ra, trước khi dùng bất kỳ sản phẩm mới nào, bạn hãy bôi thử trên da tay để kiểm tra phản ứng.
- Chất làm sạch
Natri laureth sulfate và natri lauryl sulfate là chất tẩy rửa phổ biến được sử dụng trong hầu hết mọi sản phẩm làm sạch, như sữa tắm, dầu gội và xà phòng trẻ em. Những chất này có thể gây kích ứng da, da khô và phát ban. Do đó bạn hãy kiểm tra kỹ thành phần trước khi sử dụng, đồng thời có thể thử dùng xà phòng, dầu gội và sữa tắm hữu cơ.
- Chất làm mềm da
Chất làm mềm da vốn không xấu vì chúng thực sự mang lại hiệu quả cho làn da của bạn. Vấn đề là không phải tất cả các chất làm mềm da đều phù hợp với mọi loại da. Các chất làm mềm phổ biến nhất được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da và mỹ phẩm bao gồm bơ ca cao, lanolin, isopropyl palmitate, isostearate, bơ dừa và myristyl lactate. Những chất làm mềm da này có thể gây ra mụn, đặc biệt là nếu bạn có làn da dễ bị mụn trứng cá.
Nếu bạn có làn da nhờn và dễ bị mụn trứng cá, bạn hãy sử dụng kem nền dạng nước và không gây mụn. Điều này sẽ giữ ẩm cho làn da mà không gây ra mụn.
- Tinh dầu
Thông thường việc sử dụng tinh dầu thiên nhiên là một trong những cách hiệu quả an toàn cho làn da. Tuy nhiên bạn vẫn có thể có nguy cơ bị dị ứng với các thành phần tự nhiên. Ngày nay, tinh dầu có thể được tìm thấy trong các loại kem, huyết thanh, sữa rửa mặt, tẩy tế bào chết và hầu hết tất cả các sản phẩm chăm sóc da.
Tinh dầu rất tốt cho những người có thể sử dụng được mà không gây hại. Tuy nhiên nếu bạn bị dị ứng với tinh dầu, chúng có thể gây phát ban, khiến da khô, nổi mụn, đỏ và các phản ứng dị ứng khác.
- Axit cho da mặt
Axit dùng cho da mặt có thể gây ra phản ứng ban đầu, thường không phải là phản ứng dị ứng. Axit có thể gây ra sự tróc da, xuất hiện mụn và làm khô da. Điều này do các axit dùng cho da mặt, chẳng hạn như axit salicylic và retinol thúc đẩy tổng hợp collagen, có thể phá vỡ cấu trúc làn da ban đầu.
Cách tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi sử dụng axit cho da mặt. Họ là chuyên gia có thể giúp bạn hiểu sâu hơn về làn da của bạn và cách phản ứng với các sản phẩm.
Các cách chăm sóc da bị dị ứng
Có nhiều cách khắc phục khi làn da không may bị dị ứng, tùy vào mỗi biểu hiện thực tế. Dưới đây là một số biện pháp chính.
Ngưng tiếp xúc với chất gây dị ứng
Khi bị dị ứng da, bạn cần bình tĩnh, không nên quá nóng vội mà tự ý sử dụng các cách để giảm dị ứng ngay. Điều đầu tiên bạn cần làm là ngưng sử dụng mọi loại mỹ phẩm, hạn chế kích ứng để tránh làm tổn thương da nhiều hơn.
Làm sạch da
Làm sạch là một bước vô cùng quan trọng nếu làn da của bạn không may bị dị ứng. Điều này sẽ loại bỏ những cặn bã, vi khuẩn từ chất gây dị ứng còn sót lại trên da, tạo điều kiện cho các bước chăm sóc sau đó đem đến tác dụng nhanh hơn. Mặt khác, da bị dị ứng thường nổi mụn nước, có thể gây ngứa, vì vậy, làm sạch sẽ giúp da thông thoáng, mụn mau lành, chóng lên da non và hạn chế hình thành sẹo.
Để làm sạch da khi bị dị ứng, bạn có thể áp dụng các cách sau:
Dùng nước muối sinh lý 0,9% rửa sạch khu vực bị dị ứng, tránh vùng da có vết thương hở sẽ gây đau rát, khó chịu.
Nếu dị ứng ở mức độ nhẹ, bạn vẫn có thể sử dụng các loại sữa rửa mặt dịu nhẹ, chuyên dụng để làm sạch da. Tuyệt đối không dùng những sản phẩm có tính tẩy rửa cao, nhiều hóa chất vì sẽ khiến dị ứng nghiêm trọng hơn.
Chú ý đến ăn uống
Làn da bị dị ứng rất nhạy cảm và cần chăm sóc một cách cẩn trọng. Do đó, ăn uống và sinh hoạt trong thời gian này sẽ tác động không nhỏ đến quá trình phục hồi của da. Để nuôi dưỡng làn da nhạy cảm, bạn đừng quên bổ sung đầy đủ lượng nước trong ngày. Nước sẽ thúc đẩy quá trình trao đổi chất, cấp ẩm và giữ cho da không bị khô, hạn chế tình trạng kích ứng. Ngoài ra, bẹn nên tiêu thụ rau xanh, trái cây tươi hay giảm lượng đường, muối trong các món ăn, tránh xa thực phẩm cay nóng và chất kích thích cũng rất cần thiết.
Làm dịu da với thiên nhiên
Với những trường hợp ngứa ngáy, phát ban do dị ứng nhẹ, bạn hoàn toàn có thể áp dụng các liệu pháp tự nhiên để khắc phục. Cách chăm sóc da bị dị ứng này đơn giản, dễ làm và cho hiệu quả khá tốt. Những hoạt chất có trong một số nguyên liệu như: Yến mạch, mật ong, vitamin E, nha đam… sẽ tăng cường sức đề kháng cho da, cải thiện tình trạng dị ứng. Trộn bột yến mạch với nước được hỗn hợp hơi sệt, sau đó thoa lên những vùng da bị dị ứng là một ý tưởng không tồi mà bạn nên thử.
Che chắn kỹ càng
Thời gian đầu khi da bị dị ứng, đặc biệt là ở mặt, bạn cần hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và từ các thiết bị điện tử. Điều này rất quan trọng, bởi ánh nắng gay gắt từ mặt trời có thể phá hủy lớp collagen, làm tăng sắc tố melanin, khiến da đen sạm, lão hóa và tổn thương. Vậy nên, hãy nhớ bôi kem chống nắng và che chắn toàn bộ cơ thể trước khi ra ngoài để bảo vệ làn da bạn nhé!
Xem thêm:
Da nhiễm Corticoid là bị gì? Cách chữa trị nhanh chóng, an toàn nhất
Review Kem trị thâm quầng mắt đáng mua nhất hiện nay
Review Top 10 Kem dưỡng ẩm tốt nhất cho từng loại da